Przeniesienie biznesu za granicę tylko za zgodą organów podatkowych?

Przeczytasz w 4 minuty.

Z niniejszego wpisu dowiesz się:

• Czy transgraniczna restrukturyzacja jest możliwa bez zgody organu podatkowego?
• O planowanych zmianach w kodeksie spółek handlowych, które wprowadzą obowiązek badania transgranicznych restrukturyzacji (połączenia, podziały, przekształcenia) przez Szefa KAS.

Implementacją unijnej dyrektywy o transgranicznej restrukturyzacji

Trwają intensywne prace nad implementacją unijnej dyrektywy o transgranicznej restrukturyzacji nr 2019/2022. Dyrektywa ta dotyczy transgranicznych restrukturyzacji, a jej wdrożenie przez Polskę ma na celu ujednolicenie przepisów w zakresie transgranicznego przekształcenia, połączenia i podziału spółek. W naszym kraju implementacja unijnych przepisów odbędzie w drodze nowelizacji przepisów kodeksu spółek handlowych i niektórych innych ustaw. Z punktu widzenia każdego podmiotu planującego restrukturyzacje objętą dyspozycją nowych przepisów istotne jest to, że jej przeprowadzenie będzie uwarunkowane uzyskaniem opinii organu podatkowego pod kątem zgodności zamierzonych działań z przepisami prawa podatkowego. W naszym kraju organem odpowiedzialnym za realizację tego obowiązku będzie Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

Obowiązkowa opinia Szefa KAS w ramach transgranicznych restrukturyzacji

Dotychczas niezbędnym elementem każdej transgranicznej restrukturyzacji było uzyskanie zaświadczenia o zgodności z prawem danej operacji transgranicznej. Przykładowo, jeśli polska spółka chce dokonać połączenia ze spółką holenderską w ten sposób, że spółka holenderskie przejmie spółkę polską, polska spółka musi zwrócić się do Krajowego Rejestru Sądowego o wydanie wspomnianego zaświadczenia. Kolejno to zaświadczenie zostanie przedłożone do sądu w Holandii i bez tego dokumentu wpis połączenia spółek nie będzie możliwy.

Od chwili wejścia w życie nowych przepisów, niezależnie od uzyskania zaświadczenia każdy podmiot zainteresowany przeprowadzeniem restrukturyzacji objętej przepisami ustawy (czyli choćby przeprowadzeniem wspomnianego transgranicznego połączenia), będzie musiał uzyskać opinię Szefa KAS. Zadaniem Szefa KAS będzie weryfikacja, czy istnieje uzasadnione przypuszczenie, że dokonana transgraniczna restrukturyzacja może stanowić czynność lub element czynności określonej w art. 119a § 1 Ordynacji podatkowej. Innymi słowy więc czy może stanowić unikanie opodatkowania.

Nie tylko podejrzenie unikania opodatkowania może zablokować przeniesienie biznesu za granicę.

Jednak nie tylko unikanie opodatkowania będzie objęte weryfikacją Szefa KAS. Dodatkowo Szef KAS przyjrzy się również temu czy planowana operacja:

– może być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści, lub

– stanowić nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o VAT.

Kolejno Szef KAS przyjrzy się również temu czy zaspokojone lub zabezpieczone zostaną zobowiązania pieniężne spółki wobec organów podatkowych.

Jeśli więc spółka będzie miała zaległości wobec organów podatkowych lub co gorzej w stosunku do niej będą prowadzone działania egzekucyjne, należy zakładać, że nie przejdzie weryfikacji Szefa KAS pozytywnie.

Odmowa wydania opinii przez Szefa KAS – co będzie oznaczać w praktyce?

Jeśli wskutek swoich działań Szef KAS uzna, że zamierzone działania podpadają pod jedną z wymienionych powyżej przesłanek, Szef KAS będzie uprawniony do odmowy wydania opinii. Co to będzie oznaczać w praktyce? Jak się wydaje taki brak wydania opinii najpewniej przełoży się na odmowę wydania przez sąd rejestrowy zaświadczenia o zgodności z prawem, które jak zostało wspomniane powyżej jest niezbędnym dokumentem w ramach transgranicznych restrukturyzacji.

Pozytywna opinia Szefa KAS bez znaczenia w innych postępowaniach

Zgodnie z projektem wydanie opinii przez Szefa KAS nie będzie stanowiło przeszkody do prowadzenia wobec spółki czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego lub kontroli celno-skarbowej. Wprowadzenie więc tego obowiązku, który najpewniej znacznie wydłuży transgraniczne operacje, nie będzie miało dla podatnika więc najpewniej żadnej wartości dodanej. Mimo, iż Szef KAS teoretycznie dokona weryfikacji choćby pod kątem unikania opodatkowania, nie wyłączy to w teorii wszczęcia innych postępowań podatkowych wobec podatnika.

Nowy obowiązek z pewnością wydłuży czas transgranicznych restrukturyzacji?

Już aktualnie transgraniczne restrukturyzacje są procesami skomplikowanymi i przede wszystkim czasochłonnymi. Zazwyczaj takie procesy trwają co najmniej 6 miesięcy. Wprowadzenie obowiązku uzyskania opinii Szefa KAS z pewnością wydłuży ten proces. Teoretycznie Szef KAS powinien zając swoje stanowisko w ciągu miesiąca od wpłynięcia dokumentów. Ten czas będzie mógł jednak ulec wydłużeniu o trzy miesiące w skomplikowanych przypadkach i uzasadnione wydaje się przyjęcie, że tak będzie się działo w zdecydowanej większości przypadków.

Nowe przepisy zaczną obowiązywać już wkrótce.

Podatnicy, którzy liczą, że mają jeszcze trochę czasu na uniknięcie nowych obowiązków niestety są w błędzie. Jak się wskazuje, ze względu na to, że nowe przepisy nie są przepisami materialnymi prawa podatkowego, będą mogły zacząć obowiązywać jeszcze w trakcie roku podatkowego. Choć trudno zakładać, że zostanie dotrzymany pierwotny termin (przełom stycznia/lutego 2023 roku!), to jednak należy spodziewać się uchwalenia powyższych przepisów na przestrzeni najbliższych miesięcy.

W tym miejscu zwrócić należy jednak uwagę na przepis przejściowy, który wskazuje, że jeśli podatnikowi uda złożyć w sądzie rejestrowym plan połączenia transgranicznego przed dniem wejścia w życie ustawy, do postępowań łączeniowych stosuje się przepisy w brzmieniu dotychczasowym. Oznaczać to będzie w takim przypadku brak obowiązku uzyskania wspomnianej opinii Szefa KAS.

Dowiedz się więcej

Łączenie spółek – krok po kroku

Podział spółki – krok po korku

Przekształcenie w spółkę krok po kroku