Jakie są przyczyny rozwiązania spółki prawa handlowego?
Rozwiązanie spółki prawa handlowego może nastąpić z różnych przyczyn, które mogą być wspólne zarówno dla spółek osobowych, jak i kapitałowych. Wśród nich można wyróżnić:
- przyczyny przewidziane w umowie lub statucie spółki:
- upływ czasu, na jaki spółka została zawarta,
- osiągnięcie celu, który został wskazany w umowie lub statucie spółki.
- uchwała wspólników lub akcjonariuszy spółki:
- w spółkach osobowych powinna to być jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,
- w spółkach kapitałowych i spółce komandytowo-akcyjnej powinna to być uchwała zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki, podjęta kwalifikowaną większością głosów.
- rozwiązanie spółki przez sąd w drodze powództwa o rozwiązanie:
- w spółkach osobowych – z ważnych powodów powództwo może wytoczyć każdy ze wspólników,
- w spółkach kapitałowych – powództwo może wytoczyć wspólnik lub członek organu spółki w sytuacji, gdy osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo zaszły inne ważne przyczyny.
- zakończenie postępowania upadłościowego spółki.
Dodatkowo, specyficzne przyczyny mogą dotyczyć tylko spółek osobowych lub kapitałowych, np. śmierć wspólnika w spółkach osobowych czy niezgodność przedmiotu działalności spółki z prawem w przypadku spółek kapitałowych.
Jakie skutki prawne niesie za sobą rozwiązanie spółki?
Rozwiązanie spółki prawa handlowego niesie za sobą poważne skutki prawne, w tym:
- ustanie bytu prawnego spółki:
- spółka przestaje istnieć jako organizacja osób dążąca do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.
- konieczność przeprowadzenia likwidacji:
- przeprowadzenie likwidacji obejmuje zamknięcie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wierzytelności, spłatę zobowiązań oraz upłynnienie majątku.
- zmiana statusu spółki:
- spółka w likwidacji zmienia swoje zasady funkcjonowania – jej głównym celem staje się zakończenie działalności i wykreślenie z rejestru przedsiębiorców.
- wpis do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS):
- rozwiązanie spółki jest skuteczne z chwilą jej wykreślenia z rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez KRS. Wpis ten ma charakter konstytutywny.
Sposoby rozwiązania spółki
Istnieją różne sposoby zakończenia działalności spółki prawa handlowego, które zależą od powodów podjęcia decyzji o jej rozwiązaniu. Są to m.in.:
- zakończenie postępowania upadłościowego:
- wniosek o wykreślenie z rejestru składa syndyk masy upadłości.
- zakończenie likwidacji spółki:
- wniosek o wykreślenie z rejestru składają likwidatorzy spółki.
- rozwiązanie spółki osobowej bez przeprowadzenia likwidacji:
- wniosek o wykreślenie rejestru składają wspólnicy spółki.
- transformacja spółki:
- połączenie, podział lub przekształcenie spółki skutkuje wykreśleniem spółki z rejestru.
- rozwiązanie spółki z urzędu:
- na przykład na skutek niedopełnienia obowiązku składania sprawozdań finansowych.
Rozwiązanie spółki z przeprowadzeniem likwidacji
Procedura rozwiązania spółki z przeprowadzeniem postępowania likwidacyjnego składa się z kilku etapów:
- ustanowienie likwidatorów.
- zgłoszenie otwarcia likwidacji do rejestru.
- sporządzenie bilansu otwarcia likwidacji.
- czynności likwidacyjne:
- ściągnięcie wierzytelności.
- spłata zobowiązań.
- upłynnienie majątku.
- podział majątku.
- podsumowanie likwidacji.
- złożenie wniosku o wykreślenie spółki z KRS.
Rozwiązanie spółki bez przeprowadzenia likwidacji
W spółkach osobowych (jawna, partnerska, komandytowa) możliwe jest zakończenie działalności bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, pod warunkiem jednomyślnej zgody wspólników. Taki sposób zakończenia działalności polega m.in. na:
- przejęciu majątku spółki przez jednego lub kilku wspólników.
- sprzedaży całego majątku spółki i spłacie zobowiązań.
Podział majątku spółki
Podział majątku spółki następuje po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli. Majątek ten dzieli się między wspólników lub akcjonariuszy zgodnie z postanowieniami umowy spółki lub, w przypadku ich braku, proporcjonalnie do udziału w stratach spółki. W przypadku spółek kapitałowych podział majątku nie może nastąpić przed upływem odpowiedniego okresu od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli (6 miesięcy dla sp. z o.o. i rok dla S.A.).
Charakter prawny wpisu o wykreśleniu spółki z KRS
Wykreślenie spółki z KRS ma charakter konstytutywny, co oznacza, że dopiero z chwilą tego wpisu spółka przestaje istnieć. Wniosek o wykreślenie składają likwidatorzy lub wspólnicy, a sąd z urzędu ogłasza wykreślenie spółki z KRS w „Monitorze Sądowym i Gospodarczym”.
Podsumowanie
Rozwiązanie spółki prawa handlowego jest procesem złożonym, wymagającym przeprowadzenia wielu formalności, w tym likwidacji, spłaty zobowiązań oraz upłynnienia majątku. W przypadku spółek osobowych możliwe jest zakończenie działalności bez likwidacji, co pozwala na oszczędność czasu i kosztów. Wykreślenie spółki z KRS kończy jej byt prawny i wymaga zgłoszenia odpowiednich dokumentów oraz uiszczenia opłat sądowych. Warto pamiętać, że podział majątku spółki powinien być zgodny z obowiązującymi przepisami oraz postanowieniami umowy spółki. W kolejnym wpisie postaramy się przybliżyć proces likwidacji spółki, obowiązki likwidatorów (m. in. wobec ZUSu), a także skutki podatkowe rozwiązania i likwidacji spółki.
Planujesz rozwiązanie spółki? Pomożemy
Jeżeli:
- prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, jesteś wspólnikiem spółki osobowej, posiadasz udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością bądź akcje w spółce akcyjnej,
- masz zamiar dokonać rozwiązania i likwidacji spółki, której jesteś wspólnikiem,
- zostałeś lub zostaniesz likwidatorem spółki,
- potrzebujesz fachowej porady prawnej i powzięcia wiedzy o skutkach podatkowych planowanej zmiany,
skontaktuj się z nami już teraz! Nasza wiedza oraz wieloletnie doświadczenie z pewnością będzie dla Ciebie pomocne.
Podobne wpisy:
Automatyczne umorzenie udziałów w spółce z o.o.
Polskie prawo przewiduje kilka sposobów umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (w art. 199 § 4 i 5 Kodeksu spółek handlowych). Jednym z nich jest umorzenie automatyczne, które następuje […]
Kiedy wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą podejmować uchwały?
Istota zgromadzenia wspólników jako organu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Zgromadzenie wspólników to jeden z najważniejszych organów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.). W jego skład wchodzą wszyscy wspólnicy, […]
Najnowsze wpisy:
Umowa dzierżawy na przykładzie dzierżawy przedsiębiorstwa
Umowa dzierżawy jest umową nazwaną uregulowaną w kodeksie cywilnym (art. 693 – 709). Zastosowanie znajdują do niej również odpowiednio przepisy o najmie (art. 659 – 692 kodeksu cywilnego). Jednym z […]
Uprawnienia kontrolowanego i kontrolującego podczas kontroli podatkowej
Tematem poprzedniego wpisu były ogólne zagadnienia związane z kontrolą podatkową, a w szczególności dopuszczalny czas trwania takiej kontroli, podstawa jej prowadzenia, jej cele i relacje do innych procedur stosowanych przez […]