Polskie prawo przewiduje trzy sposoby umorzenia udziałów. Jednym z nich jest umorzenie dobrowolne, które następuje za zgodą wspólnika.
Z tego artykułu dowiesz się m. in. na czym polega dobrowolne umorzenie udziałów oraz jakie warunki formalne należy spełnić, by dokonać dobrowolnego umorzenia udziałów.
Na skróty
ukryj
Możliwość umorzenia udziałów w spółce z o. o.
Niezależnie od tego, czy chodzi o umorzenie udziałów dobrowolne, przymusowe czy automatyczne (omówienie umorzenia przymusowego i automatycznego w oddzielnym wpisie), by możliwe było jego dokonanie, umorzenie udziałów musi przewidywać umowa spółki. Dodatkowo, niemożliwe jest umorzenie udziałów:
– w spółce z o. o. w organizacji (konieczne jest wpisanie spółki do rejestru KRS by dokonać umorzenia udziałów) oraz
– w spółce z o. o. w likwidacji.
W przypadku, gdy umowa spółki nie przewiduje możliwości umorzenia udziałów, konieczne jest dokonanie najpierw zmiany umowy spółki w tym zakresie i dopiero w kolejnym kroku podjęcie działań zmierzających do dokonania umorzenia.
Na czym polega dobrowolne umorzenie udziałów?
Konsekwencją umorzenia udziałów (w tym dobrowolnego) jest to, że udziały przestają istnieć, a związane z nimi prawo udziałowe wygasa. Możliwe jest umorzenie części bądź wszystkich udziałów wspólnika. Jeśli umorzeniu ulegają wszystkie udziały wspólnika, traci on członkostwo w spółce.
Zasadą jest, że umorzenie udziałów następuje za wynagrodzeniem, jednak za zgodą wspólnika może nastąpić bez wynagrodzenia.
Aby doszło do dobrowolnego umorzenia udziałów, spółka nabywa:
– za wynagrodzeniem (np. w drodze zawarcia umowy sprzedaży ze wspólnikiem) lub
– bez wynagrodzenia (w drodze darowizny dokonanej przez wspólnika)
udziały w celu ich umorzenia od wspólnika (za jego zgodą).
W przypadku dobrowolnego umorzenia za wynagrodzeniem, w zależności od tego, czy umorzenie udziałów wiąże się z obniżeniem kapitału zakładowego, czy też następuje z czystego zysku spółki (ze środków spółki) konieczne jest podjęcie dalszych działań przez spółkę. Co istotne – możliwe jest jednoczesne stosowanie obu sposobów finansowania umorzenia udziałów.
Obniżenie kapitału zakładowego przy dobrowolnym umorzeniu
Jeśli dobrowolne umorzenie udziałów wiąże się z obniżeniem kapitału zakładowego, konieczne jest podjęcie uchwały wspólników w tym przedmiocie, zmiana umowy spółki w części dotyczącej wysokości kapitału zakładowego spółki oraz złożenie wniosku o zmianę danych w KRS. Skutek umorzenia ziści się dopiero w chwili zarejestrowania w KRS obniżenia kapitału zakładowego.
Dobrowolne umorzenie z czystego zysku
Jeśli dobrowolne umorzenie udziałów następuje z czystego zysku, spółka musi dokonać zmian w księdze udziałów i złożyć w tym przedmiocie wniosek o zmianę listy wspólników do KRS, wskazując ilość i wartość nominalną przysługujących im udziałów. Nie następuje w tym przypadku zmiana umowy spółki.
Wypłata wynagrodzenia za udziały może nastąpić z zysku ostatniego roku obrotowego i uzupełnieniem tej wypłaty może być zysk z lat ubiegłych, który wyodrębniono w oddzielne fundusze przeznaczone na cele umorzeniowe. Gdy w ostatnim roku wystąpiła strata samodzielnym źródłem finansowania umorzenia może być także zysk z lat ubiegłych. Jeżeli natomiast nie doszło do podzielenia zysku w latach ubiegłych (nie podjęto stosownej uchwały) – zysk ten nie może stać się źródłem wypłaty na poczet wynagrodzenia za udziały.
W tym wypadku, jeżeli udziały zostały nabyte przez spółkę przed podjęciem uchwały zgromadzenia wspólników o umorzeniu, to skutek umorzenia następuje z chwilą podjęcia tej uchwały (względnie z chwilą określoną w uchwale). W przypadku odwrotnej sytuacji – skutek umorzenia udziałów następuje z chwilą nabycia ich przez spółkę (skutek umorzenia udziałów z chwilą ich nabycia przez spółkę następuje również w przypadku dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia).
Dobrowolne umorzenie udziałów – kwestie formalne
Dobrowolne umorzenie udziałów w sp. z o. o. może nastąpić tylko za zgodą wspólnika. Z formalnego punktu widzenia, aby doszło do umorzenia, konieczne jest:
– podjęcie uchwały przez zgromadzenie wspólników w tym przedmiocie (zgodnie z regulacjami dotyczącymi uchwał wskazanymi w umowie spółki oraz kodeksie spółek handlowych),
– osobne oświadczenie wspólnika z jego zgodą na umorzenie (jeśli dobrowolne umorzenie ma się odbyć za wynagrodzeniem, oświadczenie to musi również zawierać zgodę wspólnika na zbycie udziałów w celu umorzenia za określoną cenę),
– zawarcie pomiędzy spółką a wspólnikiem umowy nabycia udziałów przeznaczonych do umorzenia.
Należy również pamiętać, że każda zmiana dotycząca udziałów w spółce z o. o. (a więc również ich umorzenie), wymaga zgłoszenia do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).
Kiedy dokonywane jest dobrowolne umorzenie udziałów?
Podjęcie decyzji o dokonaniu dobrowolnego umorzenia udziałów ma różnorodne przyczyny. Może być to m. in. chęć wypłaty określonych kwot wspólnikom, którzy nie mogą zbyć udziału, rezygnacja wspólnika z członkostwa w spółce, zastosowanie sankcji za czynności określone w umowie spółki, wypłata zysku – gdy spółka prowadziła działalność ze stratą (jeśli w spółce powstanie w danym roku obrotowym strata, obniżając kapitał zakładowy i umarzając udziały powstanie nadwyżka sumy majątku w spółce nad wartością kapitału zakładowego oraz zobowiązań z tytułu podatków).
Planujesz umorzenie udziałów? Pomożemy Ci!
Niezależnie od tego, który z rodzajów umorzeń stanowi przedmiot Twojego zainteresowania, dzięki naszej wiedzy i doświadczeniu chętnie pomożemy Ci przeprowadzić kompleksowo cały proces związany z umorzeniem udziałów.
Podobne wpisy:
Uprawnienia kontrolowanego i kontrolującego podczas kontroli podatkowej
Tematem poprzedniego wpisu były ogólne zagadnienia związane z kontrolą podatkową, a w szczególności dopuszczalny czas trwania takiej kontroli, podstawa jej prowadzenia, jej cele i relacje do innych procedur stosowanych przez […]
Przekształcenie w spółkę
Proces przekształcenia Bez wątpienia zmiana formy prowadzonej działalności w drodze przekształcenia niesie za sobą wiele korzyści. Niemniej, sam proces przekształcenia jest procesem złożonym i najczęściej wymaga profesjonalnej pomocy prawnika. Działania w […]
Przeczytaj także:
Umowa dzierżawy na przykładzie dzierżawy przedsiębiorstwa
Umowa dzierżawy jest umową nazwaną uregulowaną w kodeksie cywilnym (art. 693 – 709). Zastosowanie znajdują do niej również odpowiednio przepisy […]
Uprawnienia kontrolowanego i kontrolującego podczas kontroli podatkowej
Tematem poprzedniego wpisu były ogólne zagadnienia związane z kontrolą podatkową, a w szczególności dopuszczalny czas trwania takiej kontroli, podstawa jej […]
Oceń wpis!
[Ocen: 1 Średnia: 5]
