Dlaczego sprytni przedsiębiorcy chcą działać jako spółka z o.o. albo spółka komandytowa. Która spółka jest najlepsza? Może spółki to pułapka? Może spółka nie jest dla każdego?
W tym materiale opowiem Ci, dlaczego przedsiębiorcy wybierają prowadzenie biznesu w formie spółki.
Nazywam się Maciej Pilarek. Jestem adwokatem, doradzam przedsiębiorcom. Zajmuję się przede wszystkim strategią prowadzenia biznesu, transakcji i sporów. Moją specjalizacją jest prawo handlowe, prawo umów, prawo spółek i podatki. Jestem założycielem kancelarii PLA.partners. Zapraszam do słuchania, oglądania i czytania naszych materiałów.
Zatem dlaczego spółka?
Spółka dlatego, bo… jest lepsza. Zwykle wystarczy ten prosty powód do wyboru właśnie tej formy prawnej prowadzenia biznesu przez przedsiębiorców. Dlaczego spółka jest lepsza? Po pierwsze – jest tańsza, a po drugie daje szanse na brak odpowiedzialności za zobowiązania firmowe.
Jednoosobowe działalności gospodarcze i spółki cywilne (a musisz wiedzieć, że spółka cywilna to tak naprawdę nie jest spółka, tylko zlepek kilku jednoosobowych działalności gospodarczych) – te formy w opinii wielu są rzekomo tańsze i rzekomo prostsze. Tak sądzi wiele osób. Ale to nieprawda. W rzeczywistości są droższe. Natomiast spółki prawa handlowego nie są wcale tak trudne, jak się uważa.
Czy spółka jest gorsza od działalności jednoosobowej lub spółki cywilnej?
Oczywiście od powyższych twierdzeń są wyjątki. Nie zamierzam jednak tymi wyjątkami paraliżować rozmowy o większości przypadków. Mogę tylko powiedzieć krótko o tym, kiedy rzeczywiście warto rozważyć jednoosobową działalność czy spółkę cywilną: warto pomyśleć o takiej formie wtedy, kiedy mamy do czynienia z rzeczywiście jednoosobowym przedsiębiorstwem. Na przykład: prawnikiem, programistą. Natomiast w przypadku firm tradycyjnych, czyli klasycznych przedsiębiorstw, ta forma sprawdza się rzadko.
Zasadniczo „JDG” (jednoosobowa działalność gospodarcza) czy spółka cywilna są dobre wtedy, kiedy możesz skorzystać z opodatkowania ryczałtem, tj. tam gdzie stawka ryczałtu wynosi 3% lub 5,5%. Jest po prostu niska. Podobnie w przypadku, kiedy chcesz skorzystać z IP-boxa.
Choć i w tych przypadkach (ryczałtowców) sytuacja ulegnie pogorszeniu. Najprawdopodobniej część z tych osób będzie zachęcona do przejścia na spółkę… Dzieje się tak, albowiem tym osobom (które obecnie płacą składkę zdrowotną na takim niskim i zryczałtowanym poziomie) składka ta będzie w przyszłości naliczana od przychodu. Nie od dochodu tylko od przychodu! Planuje się, aby te osoby – oprócz 3 czy 5,5% ryczałtu od przychodu – płaciły dodatkowo 3,5% składki zdrowotnej.
Chyba przyznacie, że to w rzeczywistości oznacza dwukrotny wzrost obciążenia podatkowego dla takich podmiotów, który jest rzeczywiście istotny, jeśli weźmiemy pod uwagę (jeszcze raz, to podkreślę), że ten podatek, ten niski procent nalicza się od przychodów, czyli od całego obrotu!
Niemal zawsze spółka jest lepsza
Wychodząc z obszaru tych wyjątków, zdecydowana większość to przypadki, w których niemal zawsze spółka jest lepsza. Podsumowując, lepsza bo tańsza, bo daje szansę na brak odpowiedzialności. Teraz rozwinę te wątki.
Która spółka to 9% podatku?
Większość spółek płaci 9% podatku dochodowego.
Musisz wiedzieć, że spółki w Polsce to:
- spółka cywilna uregulowana w kodeksie cywilnym, która de facto nie jest spółką, bo nie jest odrębnym podmiotem, za wyjątkiem tego, że ma NIP
- spółki uregulowane w innym kodeksie, tj. w kodeksie spółek handlowych (Ksh). Te inne spółki z kodeksu spółek handlowych są zwane spółkami prawa handlowego.
Zainteresuj się spółkami, które płacą CIT
Ciebie powinny interesować spółki uregulowane w ksh. Konkretnie te z nich, które same są podatnikami, podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, czyli podatku CIT.
Dlaczego zatem powinieneś interesować się tymi spółkami, które są po pierwsze spółkami z Ksh, a po drugie spółkami płacącymi podatek CIT? Dlatego, bo to właśnie CIT oferuje stawkę 9% od dochodu i to wcale nie w odniesieniu do bardzo małych przedsiębiorstw, bo do takich, które mają przychody do 2 milionów euro. Ten bardzo wysoki próg powoduje, że bardzo, bardzo wielu przedsiębiorców korzysta z tej 9% stawki.
Jeżeli przekroczysz ten obrót, grozi ci… 19% podatku. Czyli jak sam widzisz ten najgorszy scenariusz nie jest taki zły. Porównując do standardowych metod opodatkowania jednoosobowych działalności gospodarczych czy spółek cywilnych, gdzie podatek liniowy wynosi 19% i nie jest to jedyne obciążenie (bo oprócz miniówki musimy zapłacić składkę zdrowotną 4,9% w przypadku zestawienia z podatkiem liniowym, a na wypadek, gdyby się rozliczał się skalą – aż 9%).
Zmierzam do stwierdzenia, że wiele jednoosobowych działalności gospodarczych w Polsce czy spółek cywilnych oznacza opodatkowanie w okolicach 24%, a czasami nawet ponad 30% od dochodu. Trudno w takim przypadku nie zwrócić uwagi na spółki z o.o. lub spółki komandytowe, które mogą opodatkować swój dochód według stawki 9%.
Podwójne opodatkowanie spółki – w praktyce to mit?
Oczywiście malkontenci-narzekacze powiedzą, że „no tak, ale w przypadku spółek masz przecież zagadnienie tak zwane podwójne opodatkowanie”. Znowu – dlaczego mamy rozmawiać o podwójnym opodatkowaniu, skoro w praktyce to zagadnienie ma bardzo ograniczone znaczenie? Bowiem bardzo mało przedsiębiorców de facto decyduje się na wypłatę tego zysku ze spółki, a już na pewno nie w całości. Poza tym (o czym nie będą szczegółowo mówił w tym odcinku) istnieje masa sposobów na to, aby właściciel takiej spółki otrzymał środki ze spółki bez płacenia tego drugiego podatku. Krótko mówiąc, da się da się korzystać z pieniędzy spółki i efektywnie doprowadzić do ich wypłaty wspólnikowi i nie będzie oznaczać to konieczności zapłaty drugiego (obok 9 procentowego) podatku.
Wypadałoby choćby wspomnieć o spółce komandytowej, która dla części swoich wspólników umożliwia mechanizm odliczenia podatku zapłaconego przez spółkę od podatku zapłaconego przez wspólnika, co w praktyce powoduje, że podwójne opodatkowanie jest całkowicie wyeliminowane. W skrajnych przypadkach może dojść do sytuacji, w której jedyny podatek do zapłaty i przez spółkę i przez wspólnika wynosi właśnie 9%.
Dobrze poukładany biznes na spółce to zwykle maksymalnie 9% podatku
Zatem wielkie podsumowanie: dobrze poukładany biznes na spółce to zwykle maksymalnie 9% podatku.
Warto dodać, że dla chętnych jest też estoński CIT.
Estoński CIT to tak naprawdę brak podatku dochodowego płaconego na bieżąco. Podatek ten jest odroczony i płacony jest między innymi wtedy, kiedy faktycznie wypłacasz wypracowany zysk ze spółki. Możesz ten zysk reinwestować rok za rokiem i podatek nie pojawi się.
Obok tych rozwiązań jest fundacja rodzinna, która oferuje zwolnienie podatkowe. Ponadto wielu przedsiębiorców korzysta również z wynajmu prywatnych nieruchomości na ryczałcie na 8,5 procent do 100.000 zł rocznie czy 12,5 procent powyżej 100.000 zł rocznie.
Jak widzisz układanie biznesu tak, aby był opodatkowane na poziomie około 9% lub aby nie oznaczał konieczności zapłaty podatku na bieżąco (patrz: estoński CIT), czy aby wiązał się ze zwolnieniem podatkowym (patrz: fundacja rodzinna), czy aby dawał Tobie do prywatnej kieszeni przychód opodatkowany 8,5 procent podatku – działanie to daje bardzo, bardzo korzystne warunki do prowadzenia działalności gospodarczej.
Nie warto bać się pełnej księgowości
Należy z wymienionych rozwiązań korzystać, zdecydować się. Nie poprzestawać na tym, że „mam działalność gospodarczą, bo tak kiedyś postanowiłem i teraz będę ją kontynuował tak długo, aż podatki i innego rodzaju daniny (nie nazywane podatkiem dochodowym, tylko na przykład składką zdrowotną) łącznie osiągną 50-60%”.
Moim zdaniem jest to marnowanie pieniędzy i między innymi z tej perspektywy nie powinniśmy brać pod uwagę na poważnie częstego argumentu „finansowego”, że „nie stanę się spółką, bo trzeba będzie prowadzić księgi handlowe i mój księgowy będzie chciał więcej wynagrodzenia za prowadzenie księgowości”. Tylko trzeba zastanowić się: o ile będzie chciał więcej Twój księgowy za prowadzonej księgowości porównując do oszczędności na podatkach w skali roku? Myślę, że nie ma nawet co tych kwot zestawiać, bowiem jest oczywiste, że są one znacznie różne.
Warto zapłacić za „pełne księgi”, między innymi też z tego powodu, że dzięki nim biznes może być prowadzony w sposób właściwy przez osobę świadomą nie tylko jeśli chodzi o rachunkowość, ale również, jeśli chodzi o zarządzanie finansami przedsiębiorstwa. Takie księgi handlowe mogą Ci dać dodatkowe informacje pozwalające na tak naprawdę wzrost efektywności finansowej Twojej firmy.
Spółka chroni przed odpowiedzialnością
Zatem argumenty finansowe są jednoznaczne, spółka jest tańsza i dlatego warto ją wybrać. A co z argumentami pozafinansowymi? Są to oczywiście argumenty związane z odpowiedzialnością za zobowiązania.
W wielkim skrócie: jeśli masz JDG albo spółkę cywilną, to odpowiadasz za ich zobowiązania. Kropka. Nie ma tutaj żadnego ciągu dalszego.
Natomiast w przypadku spółek da się je poukładać tak, że jeżeli Ty rzeczywiście będziesz trzymał rękę na pulsie, gdy chodzi o stan finansów spółki, to można ochronić się całkowicie przed ponoszeniem jakiejkolwiek odpowiedzialności za jej zobowiązania finansowe. Oczywiście trochę inaczej jest z podatkami, aniżeli z zobowiązaniami wobec zwykłych kontrahentów. Ale co by nie było – spółka będzie zawsze lepsza, jeśli chodzi o odpowiedzialność za zobowiązania od działalności jednoosobowej czy od spółki cywilnej.
Spółka nadaje się do planowania sukcesji
Inne argumenty niefinansowe: sukcesja. Jeśli umrzesz działalność gospodarcza przestanie funkcjonować, a spółka cywilna ulegnie rozwiązaniu. Owszem, istnieją nowe rozwiązania, między innymi kwestia zarządu sukcesyjnego, możliwość powoływania prokurentów czy pełnomocników do JDG czy do spółek. Powiedzmy sobie jednak szczerze – to jest proteza, to jest jak „łatanie dziurawego dachu”.
Spółki dają zdecydowanie większe możliwości, jeśli chodzi o zabezpieczenie przedsiębiorstwa na okoliczność śmierci jednego ze wspólników, czyli śmierci właściciela.
Spółka chroni biznes przed sporami rodzinnymi
Podobnie, jeśli chodzi o kwestię ewentualnych sporów z rodziną, rodziną zmarłego wspólnika czy to z samym wspólnikiem, czy z małżonkiem wspólnika. Tu również spółka daje wiele możliwości, aby przedsiębiorstwo, które jest skumulowane w spółce dzięki przepisom o spółkach było zabezpieczone na okoliczność możliwości wystąpienia niektórych z tych ryzyk.
Spółka jest lepsza pod wieloma względami – podsumowanie
Konkludując, spółka jest lepsza, bowiem:
- jest tańsza,
- daje Ci ochronę przed odpowiedzialnością,
- daje Ci możliwość poukładania sukcesji,
- daje Ci możliwość zabezpieczenia się przed ewentualnym sporem ze wspólnikiem czy z jego rodziną, małżonkiem,
- daje Ci możliwość ochrony swojego majątku prywatnego.
Dlaczego nadal funkcjonuje tak wiele działalności jednoosobowych i spółek cywilnych?
Nie musisz ponosić wielkiego wysiłku, żeby znacznie poprawić aspekty prawne i podatkowe swojego biznesu. Paradoks polega na tym, że nadal na rynku jest wiele jednoosobowych działalności czy spółek cywilnych prowadzących ogromne przedsiębiorstwa. Nie wiedzieć czemu!
Jednocześnie jest coraz więcej malutkich przedsiębiorstw, które nie boją się stać się spółką, które już od samego początku korzystają z lepszych rozwiązań prawnych i podatkowych.
A propos stawek podatkowych należy podkreślić, że (jak się okazuje) nie musisz szukać rozwiązań w Czechach, Emiratach czy w Liechtensteinie, żeby dobrze poukładać swój biznes, żeby on był opodatkowany na odpowiednim poziomie (dość niskim), żeby Twój majątek (który gromadzisz sobie prywatnie czy w obrębie przedsiębiorstwa) był bezpieczny.
Prawo korporacyjne i kodeks spółek handlowych daje bardzo dużo instrumentów prawnikowi do tego, żeby poukładać Twój biznes jak najlepiej jest to możliwe.
Podatki w Polsce mogą być niskie
Na koniec odważę się stwierdzić, że Polska daje naprawdę dobre warunki podatkowe do prowadzenia biznesu w porównaniu z innymi krajami. Szczególnie tymi z zachodniej Europy.
Chcesz założyć spółkę? Pomożemy Ci
Warto inwestować w najlepsze i adekwatną do poziomu rozwoju Twojej firmy rozwiązania prawne. Skontaktuj się z nami.
Niniejszy tekst stanowi transkrypcję jednego z materiałów audio przygotowanych przez nas, dostępnych na Youtube i Spotify. Odwiedź nasze kanały!
Kliknij tutaj, napisz do nas lub zadzwoń.