Fundacja prywatna to wehikuł, który jest uznawany za skuteczny w zakresie planowania sukcesji i zabezpieczenia majątku. Jednak część przedsiębiorców nadal uważa to za egzotyczne rozwiązanie, w szczególności z uwagi na fakt, iż fundacje prywatne nie występują w Polsce i trzeba posiłkować się rozwiązaniami zagranicznymi. Poniżej charakterystyka zagranicznej fundacji prywatnej poruszająca kwestie dotyczące możliwych rozwiązań zapewniających bezpieczeństwo fundatorowi w zakresie kontroli majątku i nie tylko.
Charakterystyka fundacji
Najpopularniejszymi jurysdykcjami do założenia fundacji prywatnej są: Malta, Holandia, Liechtenstein i Austria. Fundacja prywatna nie posiada wspólników. Jedynym organem, który musi by powołany zgodnie z przepisami prawa jest zarząd, który odpowiedzialny jest za reprezentację fundacji. Dzięki temu, że fundacja nie posiada udziałowców w momencie wniesienia do niej majątku fundator nie otrzymuje nic w zamian np. udziałów. Takie rozwiązanie pozwala na uniknięcie w przyszłości, w przypadku problemów fundatora, zajęcia majątku wniesionego do fundacji, gdyż ten majątek będzie własnością fundacji prywatnej a nie jej fundatora.
Pełna kontrola
Jak wcześniej wspomniano fundacja jest reprezentowana przez zarząd. Często do zarządu powoływany jest lokalny podmiot świadczący usługi członka zarządu – corporate service provider. W takim wypadku mogą pojawić się obawy dotyczące kontroli nad majątkiem wniesionym do fundacji. Skoro zarząd ma prawo reprezentować fundację, jednocześnie znaczy to, iż może rozporządzić wniesionym do niego majątkiem. Jednak przy odpowiednim przygotowaniu dokumentów korporacyjnych fundacji, fundator może zachować pełną kontrolę nad zarządem i decyzjami przez zarząd podejmowanymi. Można zastosować wiele zabiegów, które spowodują, że osoba fundatora będzie zabezpieczała prawidłowe funkcjonowanie zarządu np. poprzez przyznanie fundatorowi osobistych uprawnień do dokonywania konkretnych czynności np. rozporządzania udziałami, sprzedaży nieruchomości czy zaciągania zobowiązań. Istnieje również możliwość powołania dodatkowego organu – protektora lub rady protektorów. Czynności zarządu można uzależnić od uzyskania uprzedniej zgody protektora lub rady protektorów. W takim przypadku zarząd nie będzie mógł bez zgody protektora dokonać czynności, które mogą być ściśle określone w statucie fundacji.
Zwrot majątku
Często zadawanym pytaniem przez osoby zainteresowane wniesieniem majątku do fundacji jest czy istnieje możliwość zwrotnego przeniesienia majątku z fundacji. Warto pamiętać, że fundacja co do zasady jest stworzona po to, aby majątek był zarządzany przez fundację, aby z fundacji były wypłacane środki do beneficjentów, a nie po to aby tam wkładać i wyjmować aktywa. Jednak przy odpowiednim przygotowaniu dokumentów fundacji, w szczególności sporządzeniu stosownych oświadczeń w momencie wnoszenia majątku do fundacji, fundator może zastrzec sobie prawo do zwrotnego przeniesienia majątku z fundacji.
Kontrola sukcesorów
Z powyższego wynika, że fundator może zapewnić sobie praktycznie pełną kontrolę nad fundacją, może również w razie potrzeby przenieść zwrotnie majątek, co natomiast stanie się gdy fundatora zabraknie? Czy majątek wniesiony do fundacji nadal będzie bezpieczny? W przypadku powołania organu w postaci protektora czy rady protektorów, zabezpieczenie kontroli nad decyzjami zarządu może być w pełni kontynuowane, dzięki powołaniu następców – sukcesorów protektorów, którzy w odpowiednim momencie staną się pełnoprawnymi protektorami. Dzięki elastyczności fundacji sukcesorzy mogą zastąpić fundatora nie tylko po jego śmierci, ale także w trakcie jego życia, dzięki czemu fundator będzie mógł przekonać się jak jego następcy radzą sobie w roli protektorów. Dodatkowym zabezpieczeniem może być wprowadzenie dodatkowego organu kontrolnego – rady mężów zaufania. Ten organ często powoływany jest w przypadku, gdy dzieci fundatora są małoletnie lub jeżeli fundator uważa, że niektóre decyzje np. dotyczące likwidacji fundacji czy zbycia głównych składników majątkowych powinny być zabezpieczone przez kolejne osoby.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o funkcjonowaniu fundacji prywatnej lub jesteś zainteresowany założeniem tego wehikułu skontaktuj się z nami.